De Bib Leuven scoort bij het publiek

De resultaten van de uitgebreide publieksbevraging van 151 Vlaamse bibliotheken door de VVBAD, de UAntwerpen, het bureau LMT en Cultuurconnect in voorjaar 2022 zijn ondertussen bekend.  “De Bib Leuven scoort buitengewoon goed wat haar infrastructuur, dienstverlening en aanbod betreft, “ vertelt schepen Denise Vandevoort. “Dankzij dit onderzoek krijgt de bibliotheek bovendien heel wat nuttige info om haar werking nog meer toe te spitsen op de verwachtingen van de Leuvenaar.”

Van februari tot eind mei 2022 organiseerde de VVBAD, de Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie, samen met de UAntwerpen, het bureau LMR en Cultuurconnect een uitgebreide online publieksbevraging bij 151 Vlaamse bibliotheken. Ook in 2013-2014 werd al een gelijkaardig grootschalig onderzoek op touw gezet. De enquête bevroeg alle relevante domeinen gelinkt aan het bibliotheekbezoek. Het onderzoek is bedoeld om de lokale bibliotheek inzicht te geven in de eigen werking.  Er namen 151 Vlaamse bibliotheken deel en in totaal vulden 57.888 respondenten de enquête in.

Jongere respondenten
Voor de Bib Leuven namen 1258 respondenten deel aan de bevraging: 89,98% bibleden, 10,02% niet-leden. De Bib slaagde erin om in vergelijking met 2013-2014 een bredere groep te bereiken, met een mooie spreiding over de verschillende leeftijdscategorieën. De gemiddelde leeftijd van de volwassen respondenten in Leuven is iets jonger dan die van Vlaanderen en van de cluster van bibliotheken van centrumsteden (Cluster A) waartoe de Bib Leuven behoort. Er zijn ook meer respondenten in de categorie jonger dan 30 dan in de rest van Vlaanderen.

Terug naar de bib
Opvallend is dat bibleden ondanks de impact van corona opnieuw vaker zelf naar de Bib Leuven komen om daar materialen te lenen (belangrijkste reden), opzoekingen te doen in de catalogus, tijdschriften te lezen en - opvallend in Leuven - naast romans ook informatieve boeken te lezen. Het is duidelijk dat de bib niet alleen voor ontspanning zorgt maar ook context, informatie en kansen tot zelfontwikkeling biedt in een snel veranderende maatschappij. Ook de Wifi en de studieplekken zijn populaire redenen om naar de bib te komen.  

Bezoekers (niet-leden) komen vooral naar de bib om een activiteit bij te wonen, bibmaterialen op te zoeken of omdat ze in de bib afgesproken hebben – de bib vervult hier haar rol als toegankelijke publieke ontmoetingsruimte. 

Wat frequentie betreft, geeft bijna 65% van de respondenten aan dat ze één tot meerdere malen per maand naar de Bib Leuven komen. Ongeveer één op drie komt zelfs meermaals per maand naar de bib. De leden van de Bib Leuven (blauw) komen dus vaker meermaals per maand naar de bib dan de respondenten in de cluster van de centrumsteden (oranje) en Vlaanderen (grijs) (zie grafiek 'frequentie bezoek') .

Computergebruik
Specifieke aandacht was er in het onderzoek voor het computergebruik in de bib. De belangrijkste redenen om de pc te gebruiken in de bib zijn: informatie opzoeken, informatie over de vindplaats van een materiaal opzoeken en digitale collecties raadplegen. Voor de Bib Leuven geven opvallend meer respondenten aan dat ze de computer in de bib gebruiken om digitale collecties (e-boeken, krantenarchief, digitale prentenboeken..) te raadplegen. Deze collecties zijn minder zichtbaar en er is dus een publiek dat ze niet van thuisuit maar in de bib zelf komt inkijken.  De bib vervult hier haar taak in het kader van ‘Iedereen Digitaal’, het digitaal inclusiebeleid dat zich dicht bij de mensen in hun lokale omgeving ontwikkelt.

Tevreden over bereikbaarheid, inrichting en dienstverlening
De tevredenheid over bibliotheken en hun werking is in het gehele onderzoek vrij groot. Ook de Bib Leuven scoort zeer goed wat tevredenheid betreft. Dat geldt zowel voor de bereikbaarheid van de bib – het netwerk van de Bib Leuven telt 3 filialen en een bibliobus- als voor de inrichting – recent werden de Bib Heverlee en de Bib Leuven Tweebronnen grondig gerenoveerd. Ook de klantvriendelijkheid van het personeel krijgt een mooie score van zo’n 93%. Een kleine nota hierbij: zo’n twee derde van de Leuvense respondenten verwacht ook persoonlijk contact in de bibliotheek (tegenover een onbemande bibliotheek).  

Bibleden: enthousiaste ambassadeurs
Opvallend is ook de hoge Net Promotor Score voor de Bib Leuven in vergelijking met de andere Vlaamse bibliotheken: met 59.89 torent ze uit boven de 50.35 score van de centrumsteden en de 42,06 van de Vlaamse bibliotheken. De NPS-score wordt in het bedrijfsleven vaak gebruikt om de klantloyaliteit te meten. Hoe hoger de score, hoe meer de klant enthousiast is en zijn omgeving aanzet om ook naar (in dit geval) de bib te komen. De Bib Leuven zet sterk in op een klantgerichte aanpak, partnerwerking en het uitbouwen van een netwerk zoals Leuven Leest en dit werpt zijn vruchten af.

Actueel aanbod op maat van de Leuvenaar
Als het gaat over het gebruik van de collectie, dan blijkt dat fysieke boeken nog steeds het populairste collectie-onderdeel in de bibliotheek zijn, maar daarnaast scoren ook dvd’s nog goed bij de bibleden. Ook de strips zijn populair. Als we vergelijken met Vlaanderen, blijkt dat de Bib Leuven daarnaast duidelijk hoger scoort wat betreft populariteit en uitleen van e-boeken. De Bib Leuven koos dan ook bewust voor een sterk digitaal aanbod als verrijking naast een uitgebreid fysiek aanbod. Voor beide soorten materialen is er een publiek in Leuven, daar speelt de bib met haar collectiebeleid ook op in.

In het algemeen is de Leuvenaar met een score van 83% zeer tevreden met de collectie. Een uitdaging voor de bib is het verbreden van de Engelstalige collectie, rekening houdend met de verschillende doelgroepen. Ook de Leuvense vraag naar vooral recente en nieuwe materialen (tegenover ‘de klassiekers’ in Vlaanderen) komt herhaaldelijk in het onderzoek naar boven.

Verder toont de populariteit van actualiteitslezingen zoals Tussen de Soep en de Feiten maar ook ontmoetingen rond lezen zoals bij SamenLezen en Bab(b)el aan dat mensen niet alleen naar de bib komen om een bibmateriaal op te halen, maar dat ook de informatie- en de ontmoetingsfunctie van de bib belangrijk is. Initiatieven zoals de studieplekken en het ludieke ‘De Schrijfwijzen’ bevestigen dat de bib meer is dan een plek waar je romanklassiekers komt lenen.

Impact
 “Heel fijn om in dit rapport te lezen dat de Leuvense bibgebruiker de werking van onze bib waardeert en ze zelfs promoot bij vrienden en kennissen” glundert schepen Denise Vandevoort. “Net zoals de andere Vlaamse bibliotheken streeft de Bib Leuven ernaar om een plek te zijn als een veilige haven, waar mensen zich goed voelen, anderen ontmoeten, hun blik verruimen en inspiratie opdoen om iets nieuws te proberen. Dankzij dit onderzoek krijgt de bib heel veel info om hier nog verder op in te zetten en haar maatschappelijke rol te vervullen.”