Leuven versterkt ethisch aankoopbeleid: boycot tegen Israël en bedrijven die profijt halen uit de genocide 

Leuven versterkt haar engagement voor een duurzaam en ethisch aankoopbeleid. Met een specifieke clausule in overheidsopdrachten vermijdt Leuven structureel bedrijven die economisch voordeel halen uit de illegale bezetting van Palestijnse gebieden, het geweld en de genocide. De stad zal inwoners ook sensibiliseren over wat ze zelf kunnen doen en wil samen met andere steden en gemeenten een sterk signaal geven aan bedrijven met een monopolie. 

"De stad koopt voor meer dan 40 miljoen euro per jaar goederen en diensten aan. Daarin handelen we zo duurzaam en ethisch mogelijk. ​ We namen al verschillende initiatieven. Zo voerden we strengere duurzaamheidscriteria in en weren we Russische bedrijven en producten sinds de Russische inval in Oekraïne”, licht schepen van aankoopbeleid Thomas Van Oppens toe. “Vermits Israël de mensenrechten van Palestijnen blijft schenden en momenteel een genocide pleegt in Gaza, gaan we nu een stap verder en werken we een boycot uit tegen Israël en bedrijven die profijt halen uit de genocide, geweld en illegale bezetting", vervolgt schepen van mondiaal beleid Lies Corneillie. 

Concreet neemt de Groep Leuven, bestaande uit de stad, het OCMW, de politie, Zorg Leuven, de autonome gemeentebedrijven en de stedelijke vzw’s, in haar overheidsopdrachten een clausule op. Met die clausule vermijdt ze ondernemingen die samenwerken met bedrijven gevestigd in Israël en die winsten genereren uit economische activiteiten gelinkt aan de illegale bezetting van de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. Ook bedrijven die producten leveren die afkomstig zijn van dergelijke ondernemingen, worden vermeden. Leuven baseert zich hiervoor op de clausule die stad Gent eerder al invoerde en sluit zich hiermee aan bij de principes van de BDS-beweging (Boycott, Divestment and Sanctions). Eerder besliste Leuven al om geen contracten af te sluiten met bedrijven die actief zijn in illegale nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden. 

"We hebben de voorbije tijd verschillende initiatieven genomen, onze contracten gescreend en ad hoc instructies aan de stadsdiensten gegeven. Met deze clausule bedden we een meer structurele aanpak in. We zijn hierover ook in nauw overleg met de Leuvense Coalitie voor Palestina, een groep van verschillende organisaties die zich engageren voor een vrij Palestina", aldus Corneillie. Er komt ook een infomoment voor personeelsleden die regelmatig producten of diensten aankopen.

Het stopt ook niet bij het eigen aankoopbeleid van de stad. Zo zal de stad de financiële instellingen waar ze klant is, ook aanspreken over hun investeringsbeleid en bezwaar maken tegen hun investeringen in bedrijven die profijt halen uit de genocide, geweld en illegale bezetting. 

Wat je zelf kan doen
​Daarnaast zal de stad Leuvenaars sensibiliseren over wat ze zelf kunnen doen. "Veel mensen voelen zich machteloos en kijken met ongeloof naar wat er allemaal gebeurt. Ze vragen zich af wat ze zelf kunnen doen. Door je aankopen onder de loep te nemen en geen producten te kopen van bedrijven die profijt halen uit de genocide en illegale bezetting, maak je een verschil. We zullen de komende weken en maanden Leuvenaars hierover informeren", vertelt de schepen. 

Andere steden en gemeenten
​"Het zou goed zijn dat er heldere instructies en clausules komen vanuit hogere overheden, zoals na de Russische inval in Oekraïne. De impact is dan groter en zo wordt ook vermeden dat iedereen zelf aan de slag moet met eigen clausules en procedures", menen de schepenen. Omdat dit momenteel uitblijft en verschillende aankopen worden afgenomen via raamcontracten die afgesloten worden op hoger niveau, wil de stad samenwerken met andere lokale besturen en de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG). Ze wil samen stappen zetten om ook in dergelijke raamcontracten een gelijkaardige clausule op te nemen en zo een sterk signaal te geven aan bedrijven met een monopolie. 

Kader
​Het initiatief bouwt voort op eerdere beslissingen van de gemeenteraad en het bestuursakkoord. Leuven volgt hiermee het voorbeeld van andere steden zoals Gent en sluit zich aan bij het arrest van het Internationaal Gerechtshof uit juli 2024 en het Genocideverdrag van 1948. 

“Als stad dragen we een verantwoordelijkheid om geen medeplichtigheid te tonen aan mensenrechtenschendingen. Met dit aankoopbeleid tonen we dat Leuven kiest voor mensenrechten en respect voor het internationaal recht”, besluit schepen Corneillie. 

De beslissing ligt ter goedkeuring voor op de gemeenteraad van 22 september.