Leuvens erfgoed in de kijker tijdens Vlaamse Archeologiedagen op 15 en 16 juni
Volgend weekend zijn het weer Vlaamse Archeologiedagen. Ook de stad Leuven neemt hieraan deel. Het zichtbaar maken van archeologisch erfgoed is immers een belangrijk aspect van het onroerenderfgoedbeleid van de stad. Sinds de voorbije bestuursperiode zet Leuven hard in op de uitwerking van dit beleid. In 2017 resulteerde dat zelfs in een erkenning als onroerenderfgoedgemeente. Ook de volgende jaren zal de stad blijven inzetten op een innovatief en duurzaam onroerenderfgoedbeleid, waarbij er niet enkel aandacht zal zijn voor bouwkundig erfgoed maar eveneens voor waardevolle landschappen en archeologisch erfgoed.
“Het archeologisch erfgoed is minder zichtbaar dan het bouwkundig erfgoed, maar daarom niet minder belangrijk. Het draagt in belangrijke mate bij aan de geschiedenis van onze stad en onze bewoners. De stad zet zich als onroerenderfgoedgemeente dan ook hard in om dit erfgoed zo goed mogelijk te behouden en te waarderen. Zo wordt archeologie ditmaal voor het eerst in de bestuursnota van de stad vermeld. De voorbije maanden nam de stad een adviserende rol op voor archeologie bij private bouwprojecten en bouwprojecten in opdracht van de stad. De archeologische onderzoeken op openbaar domein worden door de stad zelf uitgevoerd. Zo werd in februari de stadspoort van de eerste stadsomwalling in de Mechelsestraat opgegraven en kon deze site ook bezocht worden. Op het einde van het jaar zal gestart worden met de inventarisatie van het archeologisch erfgoed om een volwaardig beleid errond uit te werken”, zegt schepen van onroerend erfgoed Carl Devlies.
Vlaamse Archeologiedagen
Een belangrijk aspect van het onroerenderfgoedbeleid van de stad Leuven bestaat uit het zichtbaar maken van onzichtbaar erfgoed. Daarom neemt de stad volgend weekend deel aan de Vlaamse Archeologiedagen. Klein en groot is welkom in de Abdij van Vlierbeek. Je kan bijvoorbeeld een echte opgraving bezoeken en er zijn gegidste rondleidingen op het abdijdomein. Kinderen kunnen archeoloog worden en zelf op zoek gaan naar verborgen voorwerpen. “Op die manier willen we archeologie en ons erfgoed tastbaar maken”, aldus Carl Devlies.
In heel Vlaanderen kan je tijdens de archeologiedagen deelnemen aan leuke, leerrijke en speelse activiteiten rond archeologie. De activiteiten in Vlierbeek worden georganiseerd in samenwerking met lokale organisaties zoals de Heemkundige Kring Vlierbeek en Werkgroep Natuurpunt Vlierbeek. “Voor de stad is het heel belangrijk dat Leuvense verenigingen en bewoners zich inzetten om het verleden van Leuven ook in de toekomst een plaats te geven. Zij zijn immers belangrijke ambassadeurs om het belang van erfgoed mee uit te dragen”, besluit schepen Devlies.
Erfgoedsite: Abdij van Vlierbeek
De abdij van Vlierbeek is een prachtige erfgoedsite in Kessel-Lo. Je kan er wandelen in de aangename tuinen tussen de eeuwenoude gebouwen en in het valleilandschap van de Abdijbeek. “De site is echter niet alleen bovengronds waardevol, ook onder de grond zitten parels verborgen. Door de eeuwen heen zijn er hier gebouwen opgericht, platgebrand, opnieuw opgebouwd en afgebroken. Resten van deze gebouwen bevinden zich nu onder de grond. Dit archeologisch onderzoek zal de realisatie van dit masterplan ondersteunen”, zegt schepen van restauratie Dirk Vansina.
Op dit moment wordt een deel van de geschiedenis van de abdij blootgelegd. Er wordt opgegraven aan de zogenaamde tiendenschuur. Bovengronds is deze niet meer bewaard, maar onder de grond werden opvallende muurfunderingen uit natuur- en baksteen zichtbaar. In de schuur, die gebouwd werd omstreeks 1642, werd de graanoogst van de abdij en de tienden van de afhankelijke pachters en boeren opgeslagen. In ruil voor de belasting van één tiende van hun oogst organiseerden de benedictijnen zielzorg in verschillende parochies.
“De abdij van Vlierbeek is een aantrekkelijke site, maar staat ook voor de uitdagingen van de toekomst. Om een visie te ontwikkelen voor de komende 20-30 jaar werd een bestemmingsonderzoek (masterplan) voor de abdij uitgewerkt. In dit masterplan werden de krijtlijnen uitgezet voor een toekomstvisie voor de abdij. Dit masterplan werd opgemaakt met groot respect voor de draagkracht van het domein en de eigenheid van de wijk waarin ze ligt”, aldus schepen Vansina.
In het masterplan wordt opgenomen dat de westwand van de abdij terug kan ingevuld worden met bebouwing voor landbouw- en ambachtelijke activiteiten, als dat noodzakelijk zou blijken. Hiervoor moeten de contouren van de voormalige tiendenschuur en stallen gekend zijn en dat is nu zo dankzij het archeologisch onderzoek. De resultaten van het onderzoek kunnen gebruikt worden als basis voor een eventuele nieuwbouw, als die in de toekomst nodig blijkt te zijn.
