Leuvense financiën blijven gezond

Het Leuvense stadbestuur heeft de begroting voor komende jaren rond. “Dat was dit jaar geen evidente oefening”, zegt burgemeester Mohamed Ridouani. “De economische crisis, met de hoge inflatie en stijgende personeels- en energiekosten weegt stevig op de financiën van de stad. We kiezen er bewust voor om niet te snijden in de dienstverlening en de ondersteuning aan de Leuvenaars. Dankzij goed beheer van de financiën kunnen we blijven investeren in onze inwoners en de vooruitgang van de stad. We gaan een turbulente periode tegemoet, maar in Leuven sta je er niet alleen voor.”

Zoals elk jaar evalueert het bestuur de meerjarenplanning, waarin de beleidsbudgetten zijn opgenomen, en worden er budgetten aangepast. Het stadsbestuur heeft beslist om niet te besparen op brede dienstverlening en ondersteuning aan de Leuvenaars.

“De levensduurte is al hoog voor iedereen, we willen daar als stad niet extra aan bijdragen”, zegt burgemeester Ridouani. “We raken dus niet aan de diensten die we als stad aan de inwoners aanbieden, niet in de toelages aan de Leuvense verenigingen. Er komt ook geen verhoging van de personenbelasting of de onroerende voorheffing, noch van de tarieven voor bijvoorbeeld de huisvuilzakken, de huur van lokalen, de dienstverlening, de speelpleinwerking… We kiezen er bewust voor om het maatschappelijk weefsel dat Leuven maakt tot wat het is te vrijwaren, ook al betekent dat extra kosten voor de stad.”

Dat is mogelijk dankzij het jarenlange verantwoordelijk bestuur met doordachte investeringen en uitgaven. “We moeten wel op een aantal vlakken bijsturen. Het gaat vooral om doordachte en beleidsgerichte ingrepen, om in 2024 te eindigen met een begroting in evenwicht. We hebben ook nog marge om bij te sturen. We weten immers niet wat de toekomst nog brengt, het zijn erg onzekere tijden”, aldus burgemeester Ridouani.

Daarnaast heeft de stad er samen met de andere centrumsteden voor geijverd bij de Vlaamse overheid om de steden en gemeenten financieel te ondersteunen. Met succes, Leuven ontvangt in totaal 7.250.000 euro de komende drie jaren.

Financiële uitgangspunten
​“In de aanpassingen aan het meerjarenplan hebben we gezocht naar oplossingen voor het opvangen van de effecten van de versnelde loonindexeringen, de stijgende energiekosten en in het algemeen de stijgende inflatie”, zegt schepen van financiën Carl Devlies. “In deze context hebben we de voorziene budgetten opnieuw berekend of bijgestuurd, maar altijd met als doel om noch de werking, noch de geplande investeringen op een laag pitje te zetten.”

Wat de stad zelf doet
​Sommige investeringen zijn met enkele jaren verschoven, omdat de uitvoering deze legislatuur niet als haalbaar wordt ingeschat. De stadsadministratie heeft de voorbije maanden elke uitgave tegen het licht gehouden en heeft nauwkeuriger begroot. Elk jaar is er immers een overschot op de budgetten.

Op vlak van personeel zal de efficiënte personeelsinzet verder gezet worden. Ontslagen vallen er niet. Vergeleken met de centrumsteden is Leuven erg efficiënt georganiseerd. Het personeel werkt elke dag erg hard voor de Leuvenaars. Daarin snoeien, betekent raken aan de dienstverlening, de voorzieningen, en bij uitbreiding het welzijn van de Leuvenaars. Leuven telt 13,5 voltijdse personeelsleden per 1.000 inwoners, waar dat gemiddeld in de centrumsteden 17,3 voltijdse personeelsleden zijn.

De stad heeft enkele maatregelen genomen om haar energieverbruik te verminderen en zo te besparen op de stijgende energiekosten. Zo is de temperatuur in de openbare gebouwen verlaagd en wordt de straatverlichting waar het kan gedimd of gedoofd. ​

Daarnaast schrapt de stad enkele uitgaven, zoals de shuttlebus die in het weekend tussen het Wetenschapspark Arenberg en het stadscentrum rijdt. Deze blijft wel rijden tot na de eindejaarsperiode. De shuttle die bezoekers van Parking Vaartkom naar het centrum brengt, blijft behouden.

Belastingen en retributies
​Het uitgangspunt voor deze begrotingsoefening is om geen ingrepen te doen die de Leuvenaar rechtstreeks treffen, ook op vlak van belastingen en retributies. Leuven verhoogt de personenbelasting en de onroerende voorheffing dus niet. Die blijven hetzelfde, onder het gemiddelde van de Vlaamse centrumsteden.

Ook de kleinere belastingen en retributies, zoals de huisvuilzakken, de lokalenverhuur, en tarieven voor sport, cultuur, jeugd… verhoogt de stad niet. Ook al kost het de stad meer, zoals bijvoorbeeld bij de afvalverwerking. Daar is de kostprijs voor de verwerking van afval gestegen met 420.000 euro per jaar, maar heeft de stad beslist dat niet door te rekenen aan de Leuvenaars. Een aantal andere kleine retributies worden enkel geïndexeerd, niet verhoogd.

De tarieven voor het straatparkeren worden gedeeltelijk geïndexeerd van 2 euro naar 2,5 euro per uur. De laatste indexering dateert van 2009. De betalende zone wordt ook geuniformiseerd in de hele binnenstad. De parkeerdruk in het centrum is erg hoog. Door de betalende zone uit te breiden, zal de parkeerdruk afnemen en het zoekverkeer verminderen, wat ten goede komt van de bewoners. De tarieven voor straatparkeren waren bovendien goedkoper dan die in de grote parkings. Door deze aanpassing is dat voor de meeste parkings niet langer het geval. Voor bezoekers en zorgverleners van Leuvenaars zullen we werken met een vouchersysteem, zodat zij gratis kunnen parkeren tijdens een bezoek.

Nog op vlak van mobiliteit start Leuven met de invoering van GAS-boetes voor kleine snelheidsovertredingen. De wet voorziet sinds kort in die mogelijkheid. Concreet gaat het om snelheidsovertredingen tot 20 kilometer per uur boven de toegelaten snelheid in zones 30 en 50. Zwaardere overtredingen gaan nog steeds naar het parket. De inkomsten gaan ook naar de stad, in plaats van naar de federale staat. Die kunnen dan weer gebruikt worden om bijvoorbeeld de verkeersveiligheid in Leuven te verbeteren.

Leuven hervormt ook de logiestaks, een tarief voor hotels en andere logies. In plaats van het forfaitaire systeem, waarbij een hotel een vast tarief per jaar en per kamer betaalt, zal er een tarief van 3,5 euro per persoon per overnachting gerekend worden. Dat is eerlijker en transparanter, en gelijkaardig aan andere steden in binnen- en buitenland.

De druk op de Leuvense woningmarkt is hoog. Daarom verhoogt de stad de leegstandsbelasting voor woningen van 2.865 euro naar 3.750 euro en voor kamers van 575 euro naar 1.000 euro. Op die manier wil de stad eigenaars nog meer stimuleren om hun leegstaand pand te renoveren, te verkopen of te verhuren. Zo komen er meer woningen beschikbaar op de markt.

Tot slot stijgt de belasting op tweede verblijven van 833 euro naar 1.500 euro, een tarief dat in lijn ligt met de andere centrumsteden. Ook wie niet in Leuven gedomicilieerd is en dus geen personenbelasting betaalt, moet zo bijdragen. Voor de studenten die in kamers verblijven, blijft het tarief ongewijzigd op 100 euro.

Ondersteuning voor de Leuvenaars ​
​De stad heeft beslist om belastingen en retributies die de Leuvenaar rechtstreeks raken niet te indexeren. Ook de huurgelden van infrastructuur voor sport, cultuur, en gemeenschapslokalen worden niet geïndexeerd. De stad vangt zo jaarlijks ongeveer een miljoen euro aan indexering op voor de inwoners en de verenigingen, bovenop de gestegen uitbatingskosten.

Veel Leuvense gezinnen hebben het financieel moeilijk door hun afnemende koopkracht. De energiefacturen nemen een grote hap uit het gezinsbudget. Daarom voorziet de stad 250.000 euro extra voor de energiecel van het OCMW, om mensen te helpen met informatie, advies en begeleiding naar financiële ondersteuning en energiebesparing.

Daarnaast worden de budgetten voor de zogenaamde ‘toelage menselijke waardigheid’ en de Leuvense huurpremie fors verhoogd met 1 miljoen euro, bovenop het budget van 1,8 miljoen euro. Daarmee kan het OCMW mensen die in financiële moeilijkheden zitten meer en beter ondersteunen.

Andere bijkomende investeringen
​Om het handelsleven in Leuven verder te ontwikkelen en de leegstand aan te pakken, lanceert de stad een vestigingspremie, voor nieuwe zaken die zich in Leuven vestigen. De stad voorziet ook budget om een actieplan rond acquisitie in de strijd tegen leegstand op te stellen.

De stad blijft investeren in wonen en economische ontwikkeling. Bijvoorbeeld voor de grote projecten zoals de toekomstige woonwijk Sint-Jansbergsesteenwegen de ontwikkeling van het wetenschapspark Leuven Noord zijn de nodige budgetten voorzien.

Leuvense financiën blijven gezond
​De stad en OCMW hebben een Crisisreserve van 1,75 miljoen euro per jaar opgezet. “Daarmee willen we anticiperen op wat er in de toekomst mogelijk nog kan gebeuren”, zegt burgemeester Ridouani.

De aanpassingen aan het meerjarenplan voor Leuven hebben betrekking op de jaren 2022 tot en met 2025. Het voorgestelde meerjarenbudget is voor de ganse periode in evenwicht. Ook het gecumuleerde budgettair resultaat is voor ieder jaar positief en hetzelfde geldt voor de autofinancieringsmarge. “Ondanks de toenemende kosten op vlak van personeel, energie en andere uitgaven, blijft Leuven een financieel gezonde stad”, besluit schepen Devlies. ​