21 oktober 2023

Nieuw bezoekersparcours Bouts and beyond in stadhuis

Momenteel loopt een gloednieuwe belevingsexpo rond Dieric Bouts in het historische stadhuis, in het kader van New Horizons |Dieric Bouts Festival. Bouts and beyond laat bezoekers in het zog van Dieric Bouts het stadhuis ontdekken. Authentieke archiefstukken, speciaal gecreëerde audiovisuele installaties en actuele getuigenissen geven inzage in hoe Bouts werkte aan zijn opdracht – de stad vroeg hem in 1468 een gerechtigheidstafereel te maken voor het stadhuis - en de betekenis van gerechtigheid in de 15e eeuw en vandaag. Op het einde van het parcours komt Bouts zelfs even tot leven.

“Hoe gaan we om met gerechtigheid? Wanneer beschouwen we iets als rechtvaardig? Wie mag oordelen en straffen, met soms onomkeerbare gevolgen? En wat doet die verantwoordelijkheid met mensen? Die vragen speelden 600 jaar geleden ook al in de hoofden. En dat is vandaag de dag niet anders. Via het parcours door het stadhuis leer je over gerechtigheid in de tijd van Bouts, maar we kijken ook naar vandaag. Bouts and beyond past zo helemaal in het stadhuis van de toekomst”, zegt burgemeester Mohamed Ridouani. “De Leuvense geschiedenis is enorm rijk en inspirerend, ook honderden jaren later. We willen in het vernieuwde stadhuis die geschiedenis verbinden met het heden en de toekomst en op een innovatieve manier tot bij Leuvenaars en bezoekers brengen.”

“In het nieuwe stadhuis zullen verhalen rond het stadhuis en de stad centraal staan”, vervolgt schepen van cultuur Bert Cornillie. “Dankzij de rijke collecties van het Stadsarchief, M Leuven en de gedreven samenwerking van de Erfgoedcel met de Leuvense erfgoedsector zijn er enorm veel troeven en mogelijkheden. Het New Horizons |Dieric Bouts Festival was de perfecte gelegenheid om nu al zo’n verhaal uit te werken en te testen voor publiek. We zien dit als een eerste publieksproject binnen de herbestemming van het stadhuis en zijn dus heel benieuwd naar alle reacties. Zo kunnen we de resultaten meenemen naar 2029, wanneer het vernieuwde stadhuis in volle glorie heropent.”

Bezoekersparcours met Bouts als rode draad en gids

Het parcours start in de 15e eeuw, wanneer Dieric Bouts in 1468 de eervolle opdracht van de stad krijgt om gerechtigheidstaferelen te schilderen voor het pas voltooide Leuvense stadhuis.

Met Bouts als gids wandel je door verschillende zalen die anders niet toegankelijk zijn voor het publiek en die elk een stuk van het verhaal (van Bouts, zijn werk en gerechtigheid vroeger en nu) belichten. Verschillende archiefstukken tonen bijvoorbeeld in de klerkenkamers - hun oorspronkelijke plek - hoe belangrijk de opdracht van Bouts voor de stad was. In de wandelzaal en collegezaal ontdek je dat Bouts zich liet bijstaan door verschillende ambachtslui.

Het resultaat was het schilderij ‘De gerechtigheid van keizer Otto III’. Het laat zich lezen als een geschilderd stripverhaal. Een bijzondere projectie in de kleine gotische zaal laat de bezoeker dat zelf ervaren. Naast het verhaal belicht deze audiovisuele installatie ook het verschil tussen de oorspronkelijke versie van Bouts, die in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel hangt, en de 19e-eeuwse kopie (van Franz Meerts) die nog steeds in het stadhuis hangt.

Deze immersive experience vormt het hoogtepunt van het parcours. Want de boodschap van het schilderij blijft actueel: ‘als die wijze dolen, dolen sie groffelyck’ (als de wijzen zich vergissen, vergissen ze zich zwaar). Ofwel: denk goed na voor je een oordeel velt. Getuigenissen van Leuvenaars en experten zetten dat nog extra kracht bij. Op de tweede verdieping, in de studio, geven zij via korte filmpjes hun blik op gerechtigheid vandaag. En tot slot ontmoet je Bouts ook in persoon door een innovatief hologram dat hem in de wandelzaal tot leven wekt.

Voor het parcours Bouts and beyond, open van woensdag tot en met zondag tussen 11 en 17 uur, boek je best vooraf een ticket en tijdsslot voor de audioguide in Nederlands en Engels, zie www.leuven.be/bouts.

Randprogramma rond gerechtigheid en meer

Gedurende de expo in het stadhuis worden ook een reeks aanvullende evenementen georganiseerd, die aansluiten bij het thema gerechtigheid.

Twee kunstenaars zijn uitgenodigd om een nieuw werk te creëren dat net als het schilderij van Bouts een spiegel voorhoudt en de bezoeker doet nadenken. Schrijver, dichter en spoken word artiest Yousra Benfquih zal met een diverse groep Leuvenaars een tekst en performance voorbereiden die moet herinneren aan het belang van hun oordeel en beslissingen. Joseph Thabang Palframan is als beeldend kunstenaar geïntrigeerd door justitie, rechten en waarden. Hij gaat met een collectief kunstenaars in interactie en creëert nieuw werk als hedendaagse vertaling voor ‘De gerechtigheid van keizer Otto III’.

Musical landscapes
Op 10 november om 20 uur belichten Ataneres Ensemble en musicoloog en onderzoeker Gilbert Huybens in woord en beeld de diepere betekenis en historische context van ‘De gerechtigheid van keizer Otto III’ van Dieric Bouts. Aan de hand van een vertelling en nieuw gecomponeerde muziekstukken geïnspireerd door Bouts gerechtigheidstaferelen, nemen ze je mee op hun ontdekkingstocht. Ook het nieuwe boek ‘De gerechtigheid van keizer Otto III: legende-overlevering-archivalia’ waaraan het Leuvense Stadsarchief meewerkte, wordt dan voorgesteld.

Bouts en mensenrechten
Tijdens de Week van de Mensenrechten zet Leuven tussen 6 en 10 december 2023 als mensenrechtenstad dit thema centraal. Zo kunnen bezoekers op 6 december een open gastcollege van KU Leuven volgen, waarin de betekenis van mensenrechten en gerechtigheid in hedendaags perspectief belicht worden. En aan de schrijftafels van Amnesty International is iedereen welkom om mee te schrijven tegen onrecht en voor mensenrechten.

Blikopener
Een reflectie- en gespreksprogramma over de rijkdom van perspectief dat linkt met verschillende onderdelen van het New Horizons| Dieric Bouts Festival, waaronder op 23 november, om 20 uur rond Bouts and beyond. Deze gesprekken (op 26-10 BLIK, op 31-10 TITEL:DE STAD en op 29-11 rond Kennis aan de ketting) vinden telkens plaats in de studio van het stadhuis. Deelname is gratis, maar vooraf reserveren is gewenst.

Praktisch
Bouts and Beyond, van 20-10 t.e.m. 14-01
stadhuis, Grote Markt 9
open van woensdag t.e.m. zondag tussen 11 en 17 uur
tickets (standaard 5 euro)
info op www.leuven.be/bouts en www.leuven.be/stadhuis.

Bouts and beyond is een onderdeel van het New Horizons-Dieric Bouts Festival.