Rekening 2023 stad en OCMW Leuven

Op maandag 29 april legt het Leuvense schepencollege de stadsrekening 2023 aan de gemeenteraad voor. Het is de vijfde rekening van de huidige bestuursperiode en de vierde maal dat de cijfers van stad en OCMW worden geïntegreerd in één stadsrekening. “We investeerden vooral in de heraanleg van sites, betaalbaar wonen, onroerend erfgoed en wegenwerken”, aldus schepen van financiën Carl Devlies.

“Na de coronacrisis van 2020/2021, die gepaard ging met meer uitgaven en minder ontvangsten, kampten we tijdens het jaar 2022 en 2023 met stijgende energieprijzen door de oorlog in Oekraïne en verschillende indexaanpassingen van de lonen. De indexatie van de inkomsten volgt met een vertraging van één tot drie jaar, hetgeen voor steden en gemeenten opnieuw een uitdagende situatie creëerde in 2023. Desondanks kan het Leuvense schepencollege nog altijd een gunstig rekeningresultaat voorleggen. Er is een overschot van 26,2 miljoen euro in de exploitatie en een autofinancieringsmarge van 21,6 miljoen euro. Deze resultaten zijn beter dan het meerjarenplan, dat respectievelijk 20,8 en 16,3 miljoen euro voorzag. Het budgettair resultaat van het boekjaar 2023, waarbij ook de opbrengsten van leningen als inkomsten worden opgenomen, beloopt 10,2 miljoen euro. Op 31 december 2023 stond er een bedrag van 5,5 miljoen euro op de stadsrekening”, gaat schepen Devlies verder.

Investeringen
​De investeringen in het jaar 2023 beliepen 66,1 miljoen euro. Een overzicht van alle investeringen boven de 100.000 euro is terug te vinden in bijlage 1. Tevens vind je de 10 projecten met de hoogste investeringsbedragen in 2023 in bijlage 2.

De heraanleg van sites, zoals de aankoop van gronden voor het woonproject aan de Sint-Janbergsesteenweg (7,9 miljoen euro) en een nieuwbouw voor (kunst)scholen en verenigingen op de Paul Van Ostaijensite (5,6 miljoen euro) aan de Ruelensvest waren de belangrijkste investeringsposten.

Samen met de KU Leuven en de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV kocht de stad de site CommScope aan, waar een industriële innovatiehub zal komen. Hiervoor werden 2,1 miljoen euro aan aandelen gekocht.

Ook werden er verdere stappen rond betaalbaar wonen gezet, in de vorm van Community Landtrust op de site van Klein Rijsel (3,9 miljoen euro). Volgens dit systeem zullen kopers enkel de woning kopen, terwijl de grond eigendom van de gemeenschap blijft.

Traditioneel investeerde de stad ook in haar historisch patrimonium. De belangrijkste uitgavenposten in dit verband waren de verdere renovatie van de Abdij van Park (2,3 miljoen euro) en de Abdij van Vlierbeek (1,9 miljoen euro), waar de pandgang en het abtskwartier werden gerestaureerd.

De politie voerde verbouwingen uit in de wijkkantoren, en investeerde in nieuwe apparatuur en uitrustingen. Ook werd informaticamaterieel aangekocht, zoals de vervanging of uitbreiding van het cameranetwerk en de aankoop van bodycams. Ze kochten tevens verschillende voertuigen aan, van elektrische fietsen tot bestelwagens. Dit alles was goed voor een totaalbedrag van 2,2 miljoen euro.

Vergelijkbaar met vorig jaar werd er 1,6 miljoen euro besteed aan investeringen van Zorg Leuven. Dit ging hoofdzakelijk naar de site Lolanden, de woonzorgcentra Edouard Remy en Booghuys, en het kinderdagverblijf Villa Clementina.

Ook de heraanleg van trottoirs en asfaltslijtagen, telkens goed voor 1,8 miljoen euro, staan zoals ieder jaar in de top-10. Wat betreft wegen, fietspaden en rioleringen vinden we in het uitgavenoverzicht meer dan 30 projecten. Individueel komen ze niet voor in de top 10, maar samen zijn ze goed voor 5,7 miljoen euro. Hier bovenop werd er een bedrag van 1,3 miljoen euro besteed aan de aanleg van speelterreinen. De investeringen in de verbetering van straten en pleinen zijn dus een belangrijke prioriteit.

Lage schuldgraad en lage financieringskost
​De stad investeerde in 2023 voor 66,1 miljoen euro. Er werden voor 50 miljoen euro investeringen opgenomen en 8,2 miljoen euro werd afgelost voor leningen uit het verleden.

De investeringsschuld ten laste van stad en OCMW beloopt op het einde van het jaar 170,1 miljoen euro, of 1.638 euro per inwoner. Als we deze schuld willen vergelijken met het verleden moet de inflatie in rekening worden gebracht. Wij deden de oefening voor de periode 2000-2023 (zie bijlage 3). Inflatiegecorrieerd liep het schuldbedrag per inwoner in het begin van deze periode op tot meer dan 3000 euro per inwoner.

Een ander criterium om de schuld in een juist perspectief te plaatsen is de verhouding van de evolutie van de schuld ten aanzien van de evolutie van de jaarlijkse inkomsten. Hierdoor kunnen ook verschillende overheden met elkaar vergeleken worden. Internationaal wordt geadviseerd dat de overheidsschulden niet hoger dan 100% van het jaarlijkse inkomen van dezelfde overheid zouden belopen. Leuven evolueerde hier van 134% in 2000 naar 55% vandaag. (Zie bijlage 4)

Een andere vergelijkingsbasis is de vergelijking van de evolutie van de stadsschuld met de staatsschuld. Wij bekeken de evolutie van de voorbije tien jaar, tussen 2013 en 2023 verhoogde de Belgische schuld 414 miljoen euro naar 623 miljoen euro. De schuld van de stad Leuven evolueerde van 154 miljoen euro naar 170 miljoen euro. In 2013 bedroeg de schuld per Belgische inwoner 37.676 euro en 56.716 in 2023. De schuld per Leuvenaar bedroeg 1.571 euro in 2013 en 1.638 euro in 2023. Voor de berekeningen werd uitgegaan van een gemiddeld Belgisch bevolkingscijfers van 11 miljoen, voor de stad Leuven werden de reële bevolkingscijfers gehanteerd. Het gaat hier over absolute bedragen, dus cijfers die niet inflatiegecorrigeerd zijn.

Positieve autofinancieringsmarge
​De autofinancieringsmarge, of het bedrag dat na volledige afrekening van alle cijfers van 2023 overblijft voor de financiering van toekomstige projecten, beloopt 21,6 miljoen euro. Dit bedrag geeft ruimte om in de komende jaren onze investeringen te financieren en andere bijkomende noden en crisissituaties op te vangen.

Belastingtarieven
​De belastingtarieven blijven ook in 2024 gehandhaafd. De Leuvense aanvullende personenbelasting ligt 7,7% lager dan het gemiddelde van de Vlaamse centrumsteden, de onroerende voorheffing situeert zich 2,7% lager. (Zie bijlage 6)